ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Άρθρο της Ναυσικάς Κυριάκη

Μέλους του ιδρυτικού πυρήνα της ΕΝΑΚ

23/07/2011

         Ανασφάλεια, ανεργία, ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου  και πανικός για το μέλλον, είναι τα χαρακτηριστικά της καθημερινής ζωής στην μνημονιακή Ελλάδα, του 2011. Οι  εξοντωτικοί για το λαό σχεδιασμοί του νεοφιλελεύθερου μπλοκ, που εκφράστηκαν στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1990, υλοποιούνται με τον πιο στυγνό και σκληρό τρόπο σήμερα.

        Η νεοφιλελεύθερη αμφισβήτηση του καπιταλιστικού βιομηχανικού μοντέλου, που είχε ως στόχο την αποδυνάμωση του εργατικού κινήματος και την διαμόρφωση πολιτικών και ιδεολογικών συνθηκών αποδυνάμωσης και «παροπλισμού» του μαρξιστικού μοντέλου και παρουσίασης του ως «παρωχημένου» και «ξεπερασμένου» από την σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, δυστυχώς συνεπικουρήθηκε για πολλά χρόνια από τα «αριστερά» και προοδευτικά - κατ’ όνομα -  κόμματα και ομάδες – δορυφόρους και «προσωπικότητες». Όλο και περισσότερες «προοδευτικές» φωνές συνέκλιναν εν χωρώ στον αφορισμό της κρατικής εμπλοκής στην οικονομία, είτε δοξάζοντας και υπερβάλλοντας το ρόλο της αυτοδιοίκησης στο Ελληνικό καπιταλιστικό μοντέλο, είτε προωθώντας ψευτοαναπτυξιακές θεωρίες, συμπαρασύροντας έτσι το λαό σε μια δύνη ασάφειας για το οικονομικό και εργασιακό μέλλον του και την γενικότερη πορεία της χώρας. Σε αυτή την ιστορική συγκυρία ζούμε μια αιματηρή μετωπική και συγχρόνως ανθρωποφαγική σύγκρουση που αφορά μια μεταβατική περίοδο από το παλιό ιμπεριαλιστικό, βιομηχανικό μοντέλο, προς το νέο παγκοσμιοποιημένο νεοφιλελεύθερο, ψευτοδημοκρατικού τύπου, που προωθούν τα σύγχρονα ιμπεριαλιστικά κέντρα.  Ο ιμπεριαλισμός, η πιο ξετσίπωτη εκμετάλλευση και η πιο απάνθρωπη καταπίεση εκατομμυρίων ανθρώπων των εξαρτημένων χωρών, έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό -  μειονέκτημα. Είναι υποχρεωμένος, εκμεταλλευόμενος τις υπό την κατοχή του χώρες να επενδύει σε αυτές εμπορικά και βιομηχανικά, με αναπόφευκτο αποτέλεσμα την ενίσχυση και των αντίρροπων, προς αυτόν, δυνάμεων γεγονός που εμπεριέχει και το δυνάμωμα, του απελευθερωτικού κινήματος. Στις συνθήκες της σύγχρονης πραγματικότητας, οι ιμπεριαλιστικές πολιτικές για τις εξαρτημένες χώρες -  προτεκτοράτα διαμορφώνονται και επηρεάζονται από το νέο περιεχόμενο, τις ανάγκες και τις λειτουργίες της σύγχρονης διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας. Η λατρευτική στάση του κατεστημένου, απέναντι στις νέες θεωρίες περί παγκοσμιοποίησης  της οικονομίας και ελεύθερης αγοράς, βρήκε έδαφος ανάπτυξης μέσα από προσχηματικούς αγώνες περί διάσωσης του περιβάλλοντος από ύποπτες ΜΚΟ και οικολογικές ομάδες που συγχωνεύτηκαν μέσα σε επίσημα κόμματα. Οι σύγχρονες θεωρίες που επικαλούνται την αλληλεξάρτηση των συστημάτων, χρησιμοποιούν όλους τους τρόπους και τα μέσα. Παίζουν με τις αγωνίες των ανθρώπων τρομοκρατώντας για μαζικές οικονομικές - φυσικές καταστροφές, σερβίροντας με το πιο ύπουλο τρόπο, κάτω από το τραπέζι, την πιο βίαιη αυταρχική και εκμεταλλευτική πολιτική. Σε αυτό απαντάμε: ο κομμουνισμός είναι η ξεκάθαρη και γνήσια, ορθολογική επίλυση «της σύγκρουσης ανάμεσα στον άνθρωπο και την φύση ή του ανθρώπου ενάντια στον άνθρωπο, η γνήσια λύση της πάλης ανάμεσα στην ύπαρξη και στην ουσία, ανάμεσα στην αντικειμενοποίηση και την επιβεβαίωση του εαυτού του, ανάμεσα στην ελευθερία και την αναγκαιότητα, ανάμεσα στο άτομο και το είδος. Είναι η λύση του αινίγματος της ιστορίας, που έχει συνείδηση του εαυτού της, ότι αποτελεί αυτή τη λύση». (Από άρθρο του Τσε Γκουεβάρα που δημοσιεύτηκε στη «Nuestra Industria, Revista Economika» αρ 5 Φεβρουάριος 1964, που επικαλείται την παραπάνω διατύπωση του Κ. Μάρξ)

        Η πολύ βολική, πολιτική, κοινωνική και οικονομική  ρευστότητα, όπως δείχνουν τα γεγονότα αλλά και όπως επιθυμούν τα νεοφιλελεύθερα αφεντικά θα συνεχιστεί επί μακρόν, αν όχι για πάντα. Η Ελλάδα, η χώρα που κατηγορείται ως αντιπαραγωγική επειδή έτσι θέλησε ο ιμπεριαλισμός να είναι, χρησιμοποιείται την περίοδο αυτή (και σαν δοκιμαστικό πεδίο) για να διαμορφωθεί και να μετρηθεί στις διάφορες παραμέτρους του το μοντέλο περιφερειακών χωρών – προτεκτοράτων, πλήρως εξαρτημένων, με άφθονο φυσικό πλούτο, αποχαυνωμένο λαό μέσα στη δίνη του λαμπερού τρόπου ζωής της τηλεόρασης, πρόωρα γερασμένη νεολαία χαμένη μέσα στα ναρκωτικά η στον κυβερνοχώρο, άνεργους που παρακαλούν απεγνωσμένα για μια εξευτελιστική θέση εργασίας στις ξένες επενδύσεις. Ψευτοπράσινες κλπ επενδύσεις καταστροφικές για τις υπάρχουσες υποδομές της χώρας, «επενδύσεις» αποικιοκρατικού χαρακτήρα, που κόντρα στις προπαγάνδες δεν προσφέρουν ούτε στοιχειωδώς θέσεις εργασίας.

         Το μοντέλο αυτό, που έχει τάσεις να επεκταθεί, σε  όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη και θα αφορά όλους τους λαούς, με κάποιους τρόπους ακόμα και αυτούς των ανεπτυγμένων οικονομιών, θα διαμορφώνει μία μάζα καταναλωτών που θα καταπίνει την παραγόμενη πληροφορία και αμφιβόλου χρησιμότητας γνώση, θα καταναλώνει τα εργαστηριακά τρόφιμα που πουλιούνται από τα υποκαταστήματα των πολυεθνικών εταιρειών, θα καταναλώνει επίσης τα ελεύθερα πλέον στην αγορά ναρκωτικά. Δεν θα προκρίνεται ο συνδικαλισμός και τα συλλογικά, οργανωμένα ταξικά κοινωνικά σύνολα, άλλωστε το νεοφιλελεύθερο σύστημα προκρίνει την εξατομίκευση ή και ως αναπόφευκτη εξέλιξη την ασαφή κοινωνικά – ταξικά, άχρωμη πολιτικοιδεολογικά, αδρανειακή κοινωνικά, μπαχαλοειδή συνάρθρηση. Έτσι προωθείται πραχτικά και εξελικτικά η κατάργηση της έννοιας λαός, της έννοιας λαϊκό κίνημα, της έννοιας στοχευμένη και οργανωμένη κοινωνική αντίσταση.

         Με αυτά τα δεδομένα μπορούμε να ερμηνεύσουμε την στήριξη και την προτροπή των ΜΜΕ του συστήματος προς στις «αγαναχτισμένες» συγκεντρώσεις στις πλατείες, συμβάλλοντας στην εδραίωση ενός πλαισίου ταξικά και πολιτικά απροσδιόριστου, που εκτίνεται και «καλύπτει» στοιχεία από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά και δημιουργώντας όχι το εκρηκτικό μίγμα που κάποιοι ισχυρίστηκαν αλλά αντίθετα  αυτό το μίγμα που εμπεριέχει όλες τις αντιφάσεις, του περιστασιακού, του αδρανειακού, του ασαφούς και τελικά του ελεγχόμενου. Γιατί κίνημα χωρίς ισχυρό συνεκτικό πυρήνα δεν μπορεί να έχει και να δώσει προοπτική. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός που πέτυχαν αυτές οι συγκεντρώσεις. Το πολυπόθητο θαύμα, ο εργαζόμενος και ο εργοδότης που του ρουφάει το αίμα, να διαμαρτύρονται μαζί και να δημιουργούν έτσι μια νέα «κοινωνική κατάσταση», της ατομικά βιωμένης και άρα εκτονωμένης διαμαρτυρίας. Σε αυτό το αντιδραστικό σχέδιο του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος, οι λαϊκές απελευθερωτικές δυνάμεις οφείλουμε να επικεντρώσουμε τη προσοχή και την ισχυρή αντίσταση μας (σε κοινωνικό, πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο), μέχρι να το ανατρέψουμε, να χαντακώσουμε το σχέδιο αυτό ολοκληρωτικά. Και στο βασικό αυτό σημείο ο καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες του, ο καθένας κρίνεται. Οι θεωρίες περί «νέας» κοινωνικής διαστρωμάτωσης, προσπαθούν μάταια να καλύψουν τις ολοένα και πιο οξυμένες ταξικές διαφορές, δημιουργώντας μια διαφορετικής αντίληψης κοινωνική εξίσωση. Προωθούνται συστημικές νοοτροπίες στο πλαίσιο των οποίων  το στυλ ζωής θα κυριαρχεί στον χαραχτήρα των κοινωνικών σχέσεων, με έμφαση στο τι φοράς, που συχνάζεις, πως μιλάς, με τι κινείσαι και πως εκφράζεσαι. Αυτά επιδιώκουν να καθορίζουν τύπους ζωής και ιδιόμορφες «αταξικές» πλέον κοινωνικές διαστρωματώσεις. Προωθούνται «τάξεις» ανάμεσα στις τάξεις με νέες «αξίες» και κώδικες συμπεριφοράς.  

          Και η «αριστερά», τι λέει για όλα αυτά; Προσπαθεί με νύχια και με δόντια να μαζέψει διαμαρτυρόμενους ψήφους, μέσα στο ρεζίλι της ανυποληψίας της. Και κάτι ακόμα χειρότερο, να καπελώσει έστω και μια φωνή ή φωνούλα διαφορετική από το πλήθος των ατόμων πριν γίνει επικίνδυνη. Η λεγόμενη πολυφωνική, πληθυντική και πολυδαίδαλη αριστερά, που τελικά είναι στα σίγουρα η πολυδιασπασμένη αριστερά, (πολύ βολικό αυτό), στέκεται αυτοφιμωμένη και αμήχανη, στη καλύτερη περίπτωση, μπροστά σε ένα καταιγισμό ενεργειών φασιστικοποίησης εκ μέρους του συστήματος που δεν το αντιμετωπίζει επί της ουσίας, δεν το ανατρέπει, αντίθετα διαχέεται μέσα σε αυτό (στις σούπες των άχρωμων και άοσμων διαμαρτυριών) και έτσι μετατρέπεται σε οργανικό τμήμα του. Όπως και η υπόλοιπη «επίσημη» κοινοβουλευτική αριστερά, δεμένη στο άρμα των δικών της εσωτερικών αναγκών διαχείρισης και επιβίωσης, αντιμετωπίζει σε περιορισμένη κλίμακα, σε στενό μέτωπο, την λαίλαπα της αντιδραστικής καπιταλιστικής επίθεσης και τους σύγχρονους σχεδιασμούς που εμπεριέχονται σε αυτήν. Έτσι σήμερα, το μαζικό λαϊκό αριστερό κίνημα βρίσκεται αιχμάλωτο των εσωτερικών αντιφάσεων και ανεπαρκειών του, χωρίς προοπτική, χωρίς γραμμή νίκης. Πρόκειται για πολιτικές, που όλως περιέργως, ασχολούνται πολύ με το δέντρο και καθόλου με το δάσος. Όμως η ζωή κυλά, και ο Ελληνικός λαός, εργαζόμενοι και άνεργοι καλούνται ήδη να πληρώνουν τις όλο και μεγαλύτερες συνέπειες των κυρίαρχων πολιτικών.

         Μια άλλη πολιτική, μια άλλη απάντηση, μια άλλη προοπτική αποτελεί το ζητούμενο για το ελληνικό κίνημα αντίστασης, πολιτική που πρέπει να προκύψει μέσα από τα γεγονότα της ταραγμένης και ρευστής κοινωνικής και πολιτικής περιόδου που ζούμε. Δεν θα μας σώσουν ούτε οι αριστεροδεξιοί καθηγητάδες, ούτε οι συγκυβερνήτες του Μητσοτάκη, ούτε οι αμπελοφιλόσοφοι των πλατειών, των ΜΚΟ της «κοινωνίας των πολιτών», ούτε οι φανφαρόνοι «επαναστάτες» κάθε είδους που ασχολούνται με το πολιτικό ψηστήρι σε ανυποψίαστους και υποψιασμένους στις πλατείες. Όλα αυτά δεν έχουν τύχη και θα τα σαρώσει η ίδια η ζωή, όπως ήδη αρχίζει και κάνει. Η προοπτική βρίσκεται στην ανασυγκρότηση του πολιτικού κινήματος αντίστασης στη βάση και τη κατεύθυνση της κατάκτησης της εξουσίας στη πατρίδα μας, μιας εξουσίας στηριγμένης στις πραγματικά παραγωγικές δυνάμεις του τόπου. Η προοπτική επίσης βρίσκεται στην στενή και θερμή αλληλεγγύη και στην κοινή πολιτική κατεύθυνση με τους λαούς της ευρύτερης περιοχής μας (Μεσόγειος, Μέση Ανατολή, Βαλκανική) που δέχονται τις ιμπεριαλιστικές επιθέσεις και πιέζονται, όπως και η χώρα μας για την εφαρμογή των νέων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και προταγμάτων. Στην οικοδόμηση του μαχητικού, πολιτικά ξεκαθαρισμένου κινήματος αντίστασης και λαϊκής απελευθέρωσης, εκεί βρίσκεται το καθήκον, η ελπίδα και η προοπτική. Σε μία τέτοια πειστική, σοβαρή και συγκροτημένη ελπίδα και προοπτική θεωρούμε βέβαιο ότι θα ανταποκριθούν θετικά και οι τίμιοι κοινωνικοί αγωνιστές και ο ελληνικός λαός.